Spor Salonlarının Vazgeçilmez Sorusu
Spor yapan herkesin dilinde benzer bir cümle vardır: “Asıl protein yumurtanın beyazında!” Hatta kimi zaman sarısını bir kenara ayırıp sadece beyazını yiyenleri görürsünüz. Peki gerçekten öyle mi? Bilimsel veriler bu popüler inancı ne kadar doğruluyor?
Kolesterol Korkusunun Tarihi
Bir dönem yumurtanın sarısı, kolesterol içeriği nedeniyle adeta “kara listeye” alınmıştı. İnsanlar kalp damar hastalıklarından korunmak için sarısını çöpe atar, beyazını tüketirdi. Ancak günümüzde yapılan çalışmalar, bu yaklaşımın hatalı olduğunu ortaya koydu. Kolesterolün yalnızca yüzde 25’i beslenme yoluyla vücudumuza giriyor. Geri kalan yüzde 75 ise karaciğerimizde üretiliyor. Yani vücut kendi dengesini zaten kuruyor. Sarıyı günah keçisi ilan etmek pek de doğru değil.
Sayılarla Yumurtadaki Protein
Bir orta boy yumurtayı yaklaşık 50 gram kabul edersek, 100 gram yumurta ortalama 10–11 gram protein içeriyor. Burada ilginç bir nokta devreye giriyor: 100 gram yumurta sarısında yaklaşık 16 gram protein bulunuyor. Yani yaygın inanışın aksine, sarısı da en az beyazı kadar güçlü bir protein kaynağı.
Peki bu durumda neden yumurtanın beyazı daha “proteinli” sanılıyor? Bunun nedeni boyut farkı. Bir yumurtada beyaz miktarı sarıdan daha fazladır. Dolayısıyla hacim olarak beyazı yediğinizde daha çok protein aldığınızı sanırsınız. Oysa işin aslı, her iki kısmın da birbirini tamamladığıdır.
Sarıyı Atmak Neden Hata?
Sarı kısmını bir kenara bırakmak, yalnızca protein değil pek çok değerli besini çöpe atmak anlamına gelir. Çünkü sarıda A, D, E ve K vitaminleri bulunur. Ayrıca demir, çinko ve folat açısından da oldukça zengindir. Beyaz kısım ise yağsız ve saf protein kaynağıdır. İkisini birlikte tüketmek, doğanın bize sunduğu dengeyi bozmamak açısından en doğru tercihtir.
Sporcular İçin Ne Anlama Geliyor?
Kas geliştirmek isteyenlerin sıkça başvurduğu yöntem, yalnızca yumurta beyazını tüketmektir. Ancak sarısız beyaz, tek başına kasların ihtiyacını tam olarak karşılamaz. Araştırmalar gösteriyor ki, sarısı ile birlikte tüketilen yumurta proteini vücut tarafından daha verimli kullanılıyor. Yani kas yapmak isteyenler için aslında sarıyı atmak yerine sahiplenmek gerekiyor.
Yumurtanın Psikolojisi
Bir düşünün… Doğa bir yumurtayı sarısı ve beyazıyla bir bütün olarak yaratmış. Sarı ve beyaz ayrıldığında değer kaybediyor, birlikteyken ise mucizevi bir besin haline geliyor. Bu da bize şunu düşündürmeli: Hayatta bazen biz de değerleri ayırmaya, parçalamaya meyilliyiz. Oysa bütün halinde, yani uyumla var olduklarında gerçek fayda ortaya çıkıyor.
Son Söz: Ayırmayın, Birlikte Yiyin
Bugün hâlâ sarısını tabağın kenarına itip beyazını tek başına yiyenleri görüyoruz. Ama artık biliyoruz ki bu doğru değil. Yumurtanın sarısı da beyazı kadar kıymetli. Biri proteiniyle, diğeri vitamin ve mineralleriyle birbirini tamamlıyor. Yani yumurta, ayrıldığında değil; bir arada yendiğinde asıl değerini gösteriyor.
Peki siz hâlâ yumurtanın sarısını ayırmak isteyenlerden misiniz?
Diyetisyen
Sümeyye Soybakıcı