Alzheimer: Sessizce İlerleyen Bir Tehdit

Alzheimer Nedir?

Demansın en yaygın nedeni olan Alzheimer, beynin yapısında ve işleyişinde değişikliklere yol açan ciddi bir rahatsızlıktır.
Yaşlanmanın doğal bir sonucu olmasa da en önemli risk faktörü yaştır ve çoğunlukla 65 yaş üzerinde görülür.

Anadolu Sağlık Merkezi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, Alzheimer’ın temelinde beyindeki amiloid ve tau proteinlerinin birikmesi olduğunu belirtiyor. Bu süreç hücreler arası iletişimi bozar, hücrelerin ölmesine yol açar ve beynin küçülmesiyle sonuçlanır.

Belirtiler Evrelere Göre Değişir

Hastalığın seyrinde belirtiler farklı evrelerde ortaya çıkar:

• Erken dönem: Unutkanlık, kelime bulmada zorlanma, plan yapma ve problem çözmede güçlük.
• Orta dönem: Hafıza kaybı artar, kafa karışıklığı belirginleşir, yakınları tanımakta zorlanır, kişisel bakımda desteğe ihtiyaç duyar, duygusal dalgalanmalar yaşar.
• İleri dönem: Hafıza neredeyse tamamen kaybolur, yemek yeme, yürüme, konuşma gibi temel ihtiyaçlar için bile yardıma gereksinim duyulur; enfeksiyonlara karşı savunmasız hale gelir.

Tedavide Amaç: Hayat Kalitesini Korumak

Alzheimer’ın bugün için kesin bir tedavisi yok.
Ancak ilaç ve bazı tedavi yöntemleriyle ilerleme yavaşlatılabiliyor.
Prof. Dr. Kütükçü, bu tedavilerin davranışsal sorunları hafifletebildiğini ve hastaların yaşam kalitesini korumaya odaklandığını belirtiyor.

Erken teşhis, hasta yakınlarının desteği ve multidisipliner yaklaşım, sürecin en kritik unsurları arasında.

Alzheimer Riskini Artıran 8 Faktör

Prof. Dr. Yaşar Kütükçü’nün sıraladığı risk faktörleri şöyle:

1. İleri yaş: 65 yaş üstünde risk belirgin artar.
2. Genetik yatkınlık: Ailede Alzheimer öyküsü bulunması riski yükseltir.
3. Zihinsel aktivite eksikliği: Okuma, öğrenme, bulmaca gibi etkinliklerden uzak kalmak.
4. Fiziksel travmalar: Ciddi kafa yaralanmaları veya tekrarlayan darbeler.
5. Damar sağlığı sorunları: Hipertansiyon, diyabet, obezite, yüksek kolesterol.
6. Uyku bozuklukları: Kronik uyku apnesi veya yetersiz uyku.
7. Sigara ve alkol: Yoğun kullanım beyin hücrelerine zarar verir.
8. Hareketsiz yaşam: Fiziksel aktivite eksikliği hem kalp-damar hem beyin sağlığını zedeler.

Son Söz

Alzheimer, sadece hasta için değil, yakınları için de zorlu bir süreçtir.
Kesin tedavisi henüz bulunmasa da erken teşhis, sağlıklı yaşam tarzı ve destekleyici tedaviler sayesinde sürecin daha yönetilebilir olması mümkündür.

Unutmayalım: Beynimizi korumak, aslında hayatımızı korumaktır.