Günümüzde teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte fiziksel iş yükü büyük ölçüde azalırken zihinsel iş yükü giderek artıyor. Bu artış, bireylerin üzerinde baskı oluşturarak depresyon gibi ciddi ruhsal sorunlara zemin hazırlıyor.
Depresyon; özgüven kaybı, hayattan zevk alamama, umutsuzluk ve isteksizlik haliyle kendini gösteriyor. Günler, aylar hatta yıllar sürebilen bu tablo kişiden kişiye farklılık gösterebiliyor. Sosyal çevre, aile yapısı ve sosyoekonomik koşullar depresyon riskini artırabiliyor ya da azaltabiliyor.
Araştırmalar, kadınların %13’ünün, erkeklerin ise %8’inin herhangi bir yıl içinde depresyon yaşadığını ortaya koyuyor. Türkiye Ruh Sağlığı Profili Çalışması’na göre ise erkeklerde %2,3; kadınlarda %5,4; toplamda %4 oranında depresif nöbet yaygınlığı görülüyor. Kadınlarda depresyon oranı erkeklere göre yaklaşık iki kat daha fazla. Dahası, depresyon yalnızca ruh sağlığını değil, kalp, tansiyon, hormon dengesi gibi fizyolojik süreçleri de olumsuz etkileyebiliyor.
Peki çözümün bir anahtarı var mı? İşte burada devreye egzersiz giriyor.
Egzersiz, sadece bedensel hareketler değil; zihinsel odaklanma, uyum ve dengeyi de kapsayan bütüncül bir aktivite. İster bireyin kendi çabasıyla yapılan aktif egzersiz olsun, ister bir başkasının yardımıyla yapılan pasif egzersiz, her ikisi de vücuda ve ruha canlılık katıyor.
Nitekim Azar ve arkadaşlarının 18–30 yaş arası kadınlarla yaptığı araştırma, egzersiz yapanların depresyon belirtilerinin yapmayanlara kıyasla belirgin şekilde daha düşük olduğunu ortaya koyuyor. Yani hareket eden beden, beraberinde iyileşen bir ruh da getiriyor.
Elbette depresyon yaşayan kişiler için egzersize başlamak kolay değil. Motivasyon eksikliği ve devamlılık sorunu sıkça karşımıza çıkıyor. İşte tam da bu yüzden küçük adımlarla başlamak önemli. Günlük alışveriş, bahçe işleri ya da ev içi basit hareketler bile ilk basamak olabilir.
Zamanla keyif veren aktiviteler eklemek, sosyal çevreyle iletişimi sürdürmek ve mümkünse bir plan dahilinde hareket etmek süreci kolaylaştırıyor. Ancak en önemlisi, her bireyin kendi sağlık durumuna uygun bir egzersiz planını aile hekimine danışarak belirlemesi.
Unutmayın: Her adımın kendine giden bir yolu vardır.
Kaynaklar:
Türkiye Psikiyatri Derneği
Azar, Denise, et al. Physical activity correlates in young women with depressive symptoms: a qualitative study. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 2010.