Her gün saatlerimizi ekranlara bakarak geçiriyoruz. Çoğu kişi telefonunu yalnızca iletişim için değil, bir tür “güvenlik nesnesi” olarak yanında taşıyor. Yapılan araştırmalar, bireylerin ortalama olarak günde 200’den fazla kez telefonlarına baktığını ortaya koyuyor. Bu davranışın ardında bilinçaltının işaret ettiği daha derin sebepler bulunuyor.

Psikologlara göre telefon bağımlılığı, beynin ödül sistemini harekete geçiriyor. Gelen bir bildirim dopamin salgısını tetikliyor ve bu küçük mutluluk patlamaları, bağımlılığın temelini oluşturuyor. Beyin bu ödül döngüsüne alıştıkça, kişi farkında olmadan sürekli telefonu eline alma ihtiyacı hissediyor.

Uzmanlar, telefonu elinden bırakamamanın ardında bilinçaltındaki onaylanma ve ait olma ihtiyacının yattığını söylüyor. Birçok insan, sosyal medya beğenilerini bir tür değer ölçüsü gibi algılıyor. Yalnızlık duygusuyla baş etmekte zorlanan bireyler, telefondan gelen her bildirimi “ben buradayım ve önemseniyorum” mesajı olarak kodluyor.

Telefonun sık sık kontrol edilmesi aynı zamanda sosyal karşılaştırma mekanizmasından kaynaklanıyor. İnsan zihni, başkalarının hayatını görüp kendininkiyle kıyaslama eğilimine giriyor. Bu döngü, özgüveni zedeleyebilirken, aynı zamanda “daha fazla bakma” dürtüsünü de güçlendiriyor.

Psikiyatristler ve fizyologlar, bu bağımlılıkla başa çıkmak için küçük ama etkili yöntemler öneriyor:

Bildirimleri minimuma indirmek

Günün belirli saatlerinde “telefon detoksu” yapmak

Sosyal medya kullanımına zaman sınırı koymak

Yüz yüze iletişim ve fiziksel aktiviteleri artırmak